Guantanamo ligt in Ivoorkust

Ze noemen zichzelf 'Groupes d'autodéfense' en betitelen zich als patriotten. Ze werden acht jaar geleden opgericht, kort na het uitbreken van het gewelddadig conflict dat Ivoorkust in twee verdeelde. Vele militieleden belandden voor een tijdje aan de frontlinie en streden aan de zijde van de regeringstroepen tegen de rebellen die het noordelijke deel van het land bezet hielden. Na enkele maanden was de strijd gestreden en begon het lange wachten: op echte vrede, op definitieve ontwapening en op de verkiezingen. Velen plooiden terug op de economische hoofdstad Abidjan en richtten kampen op. Deze werden sinds 2005 systematisch door het leger ontruimd tot enkel 'Guantanamo' overbleef.

De antropoloog Karel Arnaut (UGent) en de fotograaf Raymond Dakoua volgen de patriottische militanten sinds 2003. In het artikel 'Guantanamo ligt in Ivoorkust' (Mo* november 2011) brengen ze verslag uit van hun meest recente verblijf in Ivoorkust afgelopen lente. Ze beschrijven en tonen de ex-militieleden in hun dagelijkse omgeving en laten het publiek kennis maken met de leefwereld van de jeugdige ex-strijders, hun bedrijvigheid en beperkingen, hun herinneringen en hun toekomstverwachtingen.
 

De plaats van waaruit dit alles wordt geschreven is 'Guantánamo': vijf etages verweerd beton in het midden van de stad. Daarin hebben zowat honderd ex-miliciens en hun kleine families een onderkomen gezocht. Voor hen is 'Guantánamo' een veilige burcht: een uitvalsbasis voor hun uiteenlopende maar vaak uitzichtloze activiteiten in de stedelijke chaos maar ook een schuilplaats tegen brutale miskenning door elites die ze met hun patriottisch geweld dachten een dienst te hebben bewezen.