2019-03-11

AR-RAQQAH - "Bom na bom na bom.” Dima is aardappelen aan het schillen in de keuken wanneer er raketten op haar huis worden afgevuurd. Ze verliest een been en twee vingers. Er vallen 7 doden. Allemaal burgers.

Ar-Raqqah, in het noorden van Syrië, wordt in 2014 door de jihadistische terreurbeweging IS uitgeroepen tot hoofdstad van het Kalifaat. Het is dan ook een grote symbolische overwinning tegen terreur wanneer strijders van het SDF - de Syrian Democratic Forces - de stad op 20 oktober 2017 opnieuw bevrijden. Om de weg vrij te maken voor deze Koerdisch-Arabische alliantie, wordt de stad 4 maanden lang gebombardeerd door een internationale coalitie onder leiding van de VS. Ook België maakt daar deel van uit. Bij de bombardementen vallen volgens monitoringgroep Airwars meer dan 1400 burgerdoden.

Journalist Roel Nollet en Midden-Oostenkenner Willem Staes reizen naar Raqqah om vast te leggen wat de gevolgen zijn voor de bevolking en hoe groot de uitdagingen zijn voor lokale organisaties.

Raqqah ligt nog steeds grotendeels in puin. 80 procent van de stad is verwoest. “Er is geen enkele wijk waar we geen lichamen hebben gevonden”, vertelt Yasir, het hoofd van het reddingsteam van Raqqah. Hij toont ons het huis van een Belgische Syriëstrijder. Van de 16 lichamen die ze die week onder het puin halen, zijn er 5 jihadi’s en 11 burgers.

In het vluchtelingenkamp van Ain Issa verblijven 12000 mensen, en daar komen er nog elke dag bij. “Ik ben opnieuw naar Raqqah gegaan, maar ons huis is volledig ingestort. Alle acht verdiepingen,” vertelt Nawras, een loodgieter met twee kleine kinderen. “We willen terug. Maar we hebben geen huis en er is geen werk. Hoe kunnen we er dan leven?”

‘Niemand zal Raqqah weer opbouwen als er geen politieke beslissing komt,’ denkt Zozan Alosh. Ze coördineert de humanitaire hulp in de regio. Jullie zijn hier, maar waar zijn jullie politici? En waar zitten de Europese hulporganisaties?”  Ondanks de belofte van Europa en de internationale gemeenschap om de stad na de bombardementen weer op te bouwen, zijn het enkel de lokale ngo’s en burgerorganisaties die ook daadwerkelijk iets ondernemen.

Totol is zo’n organisatie. Ze geven cursussen in leiderschap, Engelse les en sollicitatietraining. Hun gebouw is het enige dat nog recht staat temidden van de brokstukken. Ook Dima zit voor de eerste keer in de les. “Ik ben mijn huis, mijn been en mijn hand kwijt. Wie zal me compensatie geven? Ik zal hen niet vergeten! Nooit van mijn leven. En wat er ook gebeurt, ik zàl een job vinden.”

Roel Nollet

Roel Nollet is een Belgisch onafhankelijke journalist en documentairemaker.

Willem Staes

Willem Staes (1990) werkt als expert Midden-Oosten bij 11.11.11.
€ 12.000 toegekend op 15/11/2018
ID
FPD/2018/1559

TV