BRUSSEL - Een goede 15 procent van alle uitgaven binnen onderzoek en ontwikkeling in het Vlaamse hoger onderwijs is afkomstig van bedrijven. Privéondernemingen financieren onderzoeksprojecten en doctoraten en kopen licenties aan. Maar de lijn tussen nauwe samenwerking en belangenvermenging tussen universiteit en bedrijf is soms flinterdun.

GEORGETOWN - In opdracht van de Amerikaanse oliegigant ExxonMobil bouwt het Belgische bedrijf Jan de Nul (samen met partners) een kunstmatig eiland voor de kust van Guyana, Zuid-Amerika. 

AMSTERDAM - Shell kent de wegen naar de hoogste kringen én de sluiproutes door de politieke moerassen. De olie- en gasgigant opereert in zeventig landen. De meeste zijn geen democratische rechtstaten. Shell - tot voor kort Royal Dutch Shell - heeft dagelijks te maken met zwakke of autocratische overheden, corruptie, onrust, oorlog en terrorisme. Hoe manoeuvreert ze daar doorheen? 

Zo'n 60 jaar geleden werd de taalgrens in België bij wet vastgelegd. Hoewel deze grens al  eeuwen onze gebieden doorkruist, werd ze vooral in de 20e eeuw het voorwerp van conflict.

BELGIE - De mythische wolf is terug in België. De oehoe en de raaf ook. De zeehond en de bever. De tropische boomkikker. Zelfs de mysterieuze lynx. En wie weet straks ook de iconische bruine beer? Het lijstje is indrukwekkend.

BELFAST - Noord-Ierland viert deze week de 25ste verjaardag van het Goede Vrijdagakkoord. De vrede van 1998 bracht een einde aan dertig jaar burgeroorlog tussen protestanten en katholieken, maar de laatste jaren lijkt de onrust wedergekeerd. De Noord-Ierse politiek tuimelt sinds Brexit in de ene crisis na de andere.

JERUZALEM - Drie vrienden met drie verschillende geloofsovertuigingen reizen samen naar de bakermat van hun religies: Jeruzalem. Ze willen ontdekken wat ze gemeen hebben en wat hen verdeelt. Maar al snel worden ze geconfronteerd met de harde realiteit van het conflict.

BRUSSEL- Wat weerhoudt een vrouw met VGV ervan om naar de dokter te gaan? Terwijl er in België steeds meer overlevenden van vrouwelijke genitale verminking (VGV) wonen, bezoeken opvallend weinig vrouwen met VGV de gezondheidscentra in het land. Via een diepgaand onderzoek wil dit project de redenen en betekenissen van deze discrepantie beter begrijpen en de behoeften en ervaringen van deze vrouwen centraal stellen. 

BRUSSEL - Onbekend is onbemind, zeker als het gaat over vrijzinnig funerair erfgoed. Graftekens van vrijdenkers en andere 'zondaars' zijn verwaarloosd, vergeten of gewoonweg verdwenen. En toch kan het anders. Drie verhalen over 'hondenhoeken', het verwaarloosde gedenkteken van de medeoprichter van Het Laatste Nieuws en door betonrot aangevreten columbaria illustreren de problematiek.

LALIBELA - De rotskerken van Lalibela in het noorden van Ethiopië zijn werelderfgoed. Maar tijdens de burgeroorlog werd het dorp bezet door burgermilities van het Tigray-leger (TPLF) die streden tegen het regeringsleger. De soldaten lieten Lalibela achter als een spookdorp.

BAGDAD - Klimaatverandering leidt in Irak tot een uittocht van boeren wier land verdroogt. Ze verhuizen met hun waterbuffels of verkopen hun vee. De overheid weet zich geen raad met klimaatmigratie, milieuactivisten worden bedreigd en zelfs gekidnapt.

BRUSSEL - Hoe Nigeriaanse meisjes in de Belgische prostitutie worden gedwongen. In 2018 wordt de 21-jarige Eunice Osayande vermoord in de straten van Brussel. De Nigeriaanse werd naar België gesmokkeld, met de valse belofte hier kapster te worden en een beter leven te hebben dan in Nigeria.

MELILLA - In juni 2022 vielen tientallen doden bij een massale bestorming van een grenshek vlakbij de Spaanse exclave Melilla in Marokko. Europese leiders willen vooral migranten tegenhouden en daartoe schakelen ze onder meer Marokko in.

TUNIS - Wanneer de Tunesiërs in 2010 het startschot geven voor de Arabische Lente begint de moeizame overgang naar democratie. Bijna tien jaar later komt de onafhankelijke kandidaat Kais Saied aan de macht. Sluipenderwijs voert hij zijn politieke agenda door: hij ontbindt het parlement, arresteert de oppositie en ook de media en de kiescommissie worden geviseerd. Veel Tunesiërs spreken van een ware staatsgreep.

RIOHACHA - De wereld staat voor een totale energietransitie, en ook Colombia gaat mee in de vaart der volkeren. 

BRUSSEL - Deze vrouwen voerden niet dezelfde strijd, liepen niet in dezelfde straten of spraken niet in dezelfde forums. Toch waren ze allemaal slachtoffer van dezelfde misdaad: politieke feminicide. "Femmes à abattre" is het eerste journalistieke onderzoek dat deze seksistische misdaden, die overal ter wereld worden gepleegd, onder de loep neemt.

AMSTERDAM/BRUSSEL - De Taalunie is uniek in de wereld, nergens anders werken twee landen zo nauw samen op een beleidsterrein. Dat doen ze al sinds 1980, toen Nederland en België het Taalunieverdrag sloten. Daarin legden ze plechtig vast dat ze samen de schouders zetten onder de verspreiding van het Nederlands in de wereld.

REYKJAVIK - “Niemand zal op straat belanden,” zegt Thorir Hall beslist. Hij werkt voor het Rode Kruis. “In IJsland is op straat slapen géén optie.” Het is een mooie dag vandaag. Buiten vriest het min vier. In het centrum van Reykjavik heeft de hulporganisatie net een nieuw noodopvangcentrum geopend.

BRUSSEL - Er was eens een man…’  Zo begint het verhaal dat mij werd verteld toen ik klein was. Vandaag vertel ik het verder, samen met een heleboel andere stemmen van mensen die net als ik opgroeiden in het woelige België van de jaren ‘90. Tussen het huiswerk maken en kampen bouwen door, sijpelden gruwelijke beelden en berichten binnen die ons leven en ons wereldbeeld voorgoed zouden veranderen. 

BRUSSEL - Onder het gezag van commandant Walter Van Dyck volgen de jonge rekruten van het Belgisch leger een basisopleiding tot militair. Aan de hand van rollenspelen wordt hun toekomst als beroepssoldaat verbeeld.

BRUSSEL - De keerzijde van de duizelingwekkende winstcijfers van farmaceutische bedrijven is dat de marketing voor hun producten ontzettend belangrijk is. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat de farma hieraan zelfs twee keer zoveel geld uitgeeft dan aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. In deze studie onderzoeken we in hoeverre en op welke manier de informatie over gezondheid in de professionele media beïnvloed wordt door de farmaceutische industrie.

KIEV - Wat doet oorlog met de mens? Helena Cazaerck, filosofe, journaliste en muzikante, trekt naar Kiev om het uit te zoeken. Ze wil behalve het lijden ook de absurditeit en het irrationele schetsen.

BRUSSEL - Ervaren personeel wordt ontslagen, vrijwilligers haken af en de verliezen stapelen zich op. Ondertussen verdienen externe consultants tot 20.000 euro per maand. Wat is er aan de hand bij Damiaanactie?

KINSHASA - Kris Berwouts onderzoekt met de steun van het Fonds Pascal Decroos de merkwaardige omstandigheden waarin de machtswissel tussen Joseph Kabila en Felix Tshisekedi heeft plaatsgevonden, niet alleen tussen de verkiezingen van 30 december 2018 en Tshisekedi's inauguratie op 24 januari 2019, maar ook nadien.

KOPENHAGEN - Tegen 2050 telt de aarde tien miljard bewoners. Tegelijk neemt de oppervlakte aan beschikbare landbouwgrond per persoon af. Terwijl het klimaat ontwricht geraakt, botsen klassieke landbouwsystemen op hun limieten.

WHY WE FIGHT? is een cinematografische film die het geweld om ons heen, maar ook in onszelf probeert te begrijpen, om zo beter met de wereld van vandaag om te kunnen gaan.

BRUSSEL - Tijdens de Tweede Wereldoorlog vond er een immense kunstroof plaats. Vanuit de bezette gebieden versleepten de nazi's kunst naar Duitsland om ambitieuze collecties op te zetten. Voor het eerst wordt dat verhaal voor België verteld. Hoe konden schilderijen van Memling, Van der Weyden, Brueghel, Jordaens en Cranach zomaar het land verlaten? De nazi's haalden woningen leeg, roofden kunst, dwongen eigenaars te verkopen en spendeerden miljoenen rijksmarken op de kunstmarkt.

TEHERAN - Vrouwen worden geconfronteerd met obstakels als ze zich in de openbare ruimte begeven: vooroordelen, tradities, verbiedende wetten, geweld. Over de hele wereld hebben moedige, creatieve vrouwen manieren gevonden om die obstakels het hoofd te bieden. Met hun specifieke vervoermiddelen dagen ze rolpatronen uit, verwerven onafhankelijkheid, zelfvertrouwen en kracht. Elk van hen verandert haar omgeving van binnenuit, en wordt een inspirerend rolmodel.

GENT - Sofie kreeg op haar 16 symptomen van wat later een angst- en depressieve stoornis bleek te zijn. Op sociale media lijkt het alsof elke jongere ermee kampt. Zou het niet leuk zijn om een clubje te vormen? Op basis van haar eigen ervaringen gaat Sofie Steenhaut in gesprek met clubleden en experts. Welkom bij Club Angst!

KINSHASA - Hoewel het Amazonewoud beduidend groter is, halen de tropische wouden in het Congobekken, in het hart van Afrika, vandaag meer CO2 uit de lucht. Dat lijkt goed nieuws, maar ook deze wouden zijn in sneltempo aan het verdwijnen.

DAKAR - MO*-journalist Kris Berwouts ging naar Senegal met de vraag: ‘Wat zijn de troeven en de kwetsbaarheden van Senegal ten aanzien van het risico op een uit de Sahel overlopend jihadisme. Dat kreeg een boost in 2012 in Mali en heeft zich nadien snel uitgebreid naar Burkina Faso en Niger.

CAÏRO - Dit jaar treedt Egypte op als gastland voor de internationale klimaattop COP27. Een Afrikaanse primeur van symbolisch belang, maar internationale organisaties als Amnesty International wijzen op de ernstige misbruiken in de Egyptische gevangenissen. Zij zien het Egyptische voorzitterschap als een poging om het imago van het regime op te poetsen voor de internationale gemeenschap.

BRUSSEL - Plots staat Eva oog in oog met een portret van haar Congolese overgrootvader François. Teruggevonden in het AfricaMuseum in Tervuren. In het onbekende portret herkent Eva trekken van zichzelf. Ziet ze de man van wie ze familienaam en huidskleur erfde, maar die overleed voor ze geboren werd. Eva vindt haar overgrootvader François Kamanda terug; een Congolees die in 1930 in België neerstreek, aan de hand van zijn witte patron. Het schilderij dat het AfricaMuseum sinds de jaren tachtig in bewaring blijkt te houden, dateert van 1936.

ASSAM - Doorheen de heuvelachtige provincie Assam in India stroomt de Brahamaputa. Deze immense rivier ontspringt in het Himalayagebergte en is bezaaid met zandbanken. Op deze zandbanken - ook wel ‘Chars' genoemd - wonen 2 miljoen mensen. 

BEIROET - Steeds meer Libanezen vertrekken - ze zien geen toekomst in het land dat zo goed als failliet is. De situatie is verder verslechterd: de Libanese lira blijft in waarde dalen; toegang tot elektriciteit en water is steeds beperkter. Binnenkort kunnen zelfs telefoon- en internetdiensten vallen als de overheid het staatsbedrijf niet van diesel voor de generatoren voorziet

KABWE - In 1994 sluit één van de grootste loodmijnen in de wereld. De plaatselijke bevolking van Kabwe, een grootstad in Zambia, ziet de werkgelegenheid verdwijnen. Ze blijven ongevraagd achter met een berg schadelijk mijnafval en door lood vervuilde woonwijken.

BRUSSEL - De Belgische firma GSR, dochter van baggergroep DEME, wil maar wat graag naar de diepzee om er naar metaalknollen te mijnen. Tien jaar geleden vroeg GSR daarvoor een eerste licentie.

RIO DE JANEIRO - Vila Cruzeiro is  één van de gevaarlijkste sloppenwijken van Rio de Janeiro. Mensen leven er in armoede, te midden van een drugsoorlog. Na het aantreden van de extreem-rechtse president Jair Bolsonaro zijn er veel meer schietpartijen tussen de politie en trafikanten. Het geweld in de wijken neemt alleen maar toe.

VERENIGDE STATEN - American Dreams is een journalistiek multimediaverhaal van Johannes De Bruycker. Het project verkent een breed scala aan filosofische en wetenschappelijke kwesties, waaronder de aard van de werkelijkheid, (lucide) dromen en nachtmerries, bewustzijn en trauma. 

SARAJEVO - Dertig jaar na het begin van de burgeroorlog verkeert Bosnië en Herzegovina weer in moeilijk vaarwater. Het broze evenwicht tussen de Bosniaks, de Servische en de Kroatische Bosniërs dreigt verstoord te worden door politieke instabiliteit.

BRUSSEL - Onder het gezag van commandant Walter Van Dyck volgen de jonge rekruten van het Belgisch leger een basisopleiding tot militair. Aan de hand van rollenspelen wordt hun toekomst als beroepssoldaat verbeeld.

BRUSSEL - De productie van dierlijke eiwitten is verantwoordelijk voor 82% van de koolstofvoetafdruk van voedsel in de EU, en het is daarom noodzakelijk om de uitstoot van vee te beteugelen om de doelstellingen in het kader van de green deal van de EU te bereiken.

BWINDI - Het nationale park Bwindi Impenetrable Forest in Uganda is door het Amerikaanse National Health Institute (NHI) gekozen als "hotspot" voor een mogelijke nieuwe uitbraak van een zoönose zoals monkeypox, Covid of Ebola.

AMSTERDAM - Aan het begin van de Eerste Wereldoorlog vluchtten 1 miljoen Belgen naar Nederland. Zo’n honderdduizend bleven er de hele oorlog, de meerderheid in grote kampen. Nederland toonde zich gastvrij, maar aan de omstandigheden in de vluchtelingenkampen viel veel af te dingen.

DAKAR - MO*-journalist Kris Berwouts ging naar Senegal met de vraag: ‘Wat zijn de troeven en de kwetsbaarheden van Senegal ten aanzien van het risico op een uit de Sahel overlopend jihadisme. Dat kreeg een boost in 2012 in Mali en heeft zich nadien snel uitgebreid naar Burkina Faso en Niger.

BRUSSEL - Met een vertraging van meer dan 6 maanden opende op 5 mei 2022 de drugsgebruiksruimte GATE haar deuren in de Belgische hoofdstad. 

BRUSSEL - In 2021 lanceerde de EU de kersverse Farm-to-Fork strategie om onze landbouw duurzamer te maken. Deze strategie moet er onder andere voor zorgen dat de vleesproductie en -consumptie in de lidstaten daalt, om de impact op onze gezondheid en het milieu te beperken. Maar dat gaat niet zonder slag of stoot.

ZEEUWS-VLAANDEREN - Van wie is de Nederlandse provincie Zeeland? Deels van Belgen, die in het zuidelijkste deel van de provincie tot een vijfde van de landbouwgronden in handen hebben. Het Nederlandse Onderzoekscollectief Spit en het Belgische platform Apache gingen op zoek naar de grootgrondbezitters en beantwoordden de vraag: waarom zijn ze daar actief?

BRUSSEL - Vandaag zijn plastics overal. Metersdiep op de zeebodem in de Marianentrog. Op de top van de Mont Blanc. Op de noordpool. In de blauwe zak die wekelijks op je trottoir staat. In je bloed. 

BRUSSEL - Geld is de belangrijkste reden voor Petar om vrachtwagenchauffeur voor de lange afstand te worden: het kan zijn kind een toekomst geven. Maar naarmate de weken en maanden verstrijken, voelt Petar zijn dromen door zijn vingers glippen.

ORANIA - Tot dertig jaar geleden domineerden witte Afrikaners Zuid-Afrika, vandaag voelen ze zich een bedreigde minderheid. Het monopolie op landbouwgebied verdwijnt, hun cultuur zou onder druk staan en velen voelen zich onveilig in de grote steden. Steeds meer Afrikaners keren zich dan ook af van de rainbow nation. In Orania, het meest omstreden dorp van het land, willen ze hun identiteit bewaren.

ABUJA - Nigeria worstelt met de dreiging van ongedifferentieerde afvalverwijdering en watervervuiling, die de gezondheid van haar burgers aantasten. De Nigeriaanse journalisten Oke Peter en Damilola Shittu ontrafelen hoe het effect van de klimaatverandering, het gebrekkige afvalverwijderingssysteem en de watervervuiling het leven van Nigerianen in gevaar brengt.

BRUSSEL - De vervuiling rond de 3M-fabriek is al jarenlang bekend. Toch barstte het PFOS-schandaal pas in het voorjaar van 2021 los in Vlaanderen. 

De kinderen van Oost-Congo brengt het verhaal van twee jongeren uit dezelfde streek rond Goma: kindsoldaat Isaac en activiste Rebecca. De eerste was nauwelijks dertien toen hij een kadogo werd, een rekruut van rebellenleider Laurent Kabila. De tweede was ooit de jongste politieke gevangene toen ze met andere jongerenactivisten opkwam tegen het beleid van Kabila. Waarom heeft de ene voor de wapens gekozen en de andere voor de woorden? Zijn ze trouw gebleven aan hun missie? Hoe universeel is hun verhaal? Wie wilden ze bevrijden?

JERUZALEM - Het terrein rond de Al-Aqsa-Moskee is momenteel waarschijnlijk het meest explosieve kruitvat van Israël en zelfs het hele Midden-Oosten. Het heiligdom in Oost-Jeruzalem was de voorbije weken het toneel van gewelddadige clashes tussen de Israëlische oproerpolitie en Palestijnse gelovigen. Maar er is meer aan de hand dan een religieus conflict

BRUSSEL - Het gaat niet goed met de natuur en het klimaat en dat doet iets met een mens. Steeds meer komt de psychologische impact van de klimaat -en biodiversiteitscrisis onder de aandacht. Jongeren zouden hier extra gevoelig voor zijn, geeft onderzoek aan. MO* organiseerde een panel en vroeg de jongeren hoe zij zich voelden. 

BRUSSEL - De spermabank spreekt tot de verbeelding. Zeker de pioniersjaren ervan, waarin er geen regels waren en artsen deden wat ze wilden. Toch weet bijna niemand hoe het er vroeger aan toeging, want donorinseminatie gebeurde in het grootste geheim.

AKIAK - In de strijd tegen klimaatopwarming is het Arctische gebied een van de belangrijkste frontlijnen. De aarde warmt er drie keer sneller op dan gemiddeld.

KAAPSTAD - Terwijl in België bijna tachtig procent van de bevolking is gevaccineerd, is dat percentage in Afrika nog steeds bedroevend laag.

JOKKMOKK - Zweden probeert koste wat het kost tegen 2040 over te stappen naar hernieuwbare energie. Maar dat stuit op fel protest van milieuactivisten en leden van de lokale Sami-rendiergemeenschappen die zich tegen de kolonisatie van Sapmi - het land van de Sami - verzetten.

GOMBE - Is terugkeer een antwoord op racisme? Jeugdwerker, activist en opiniemaker Don Pandzou (34), een Belgische jongere met Congolese roots, zoekt het uit. Opgroeien in België was voor Don geen makkelijke ervaring. Racisme en discriminatie lieten emotionele littekens na.

BRUSSEL - 'Doen we als mainstream media onze job wel goed genoeg?' Het is een vraag die VRT-onderzoeksjournalist Luc Pauwels al jaren bezig houdt. Want hij ziet te veel verontrustende alarmsignalen.

BRUSSEL - Studentenhuisvesting wordt elk jaar duurder en steeds meer studenten vinden geen betaalbaar kot. Wie een beperkt budget heeft, komt vaak terecht op een kot met ernstige gebreken. Sommige mensen kunnen daardoor bepaalde richtingen niet meer volgen, wat een aanslag is op het democratisch en toegankelijk onderwijs.

BRUSSEL - In maart 1922 publiceerde de Belgische filoloog Théophile Simar een studie onder de titel Étude critique sur la formation de la doctrine des races au XVIIIe siècle et son expansion au XIXe siècle. Daarin wordt voor het eerst de term 'racisme' in een wetenschappelijke context gebruikt. Honderd jaar later valt die term elke dag tientallen keren op duizenden plaatsen. Racisme lijkt een onuitroeibaar maatschappelijk probleem.

BRUSSEL - Ook de Belgische politieke wereld rolde jarenlang de rode loper uit voor Vladimir Poetin en zijn oligarchen. Die waarheid wordt nu des te pijnlijker duidelijk.

BRUSSEL - De vervuiling rond de 3M-fabriek is al jarenlang bekend. Toch barstte het PFOS-schandaal pas in het voorjaar van 2021 los in Vlaanderen.