BRUSSEL - Journalismfund.eu vzw stelt opnieuw werkbeurzen ter beschikking voor wetenschapsjournalistiek onderzoek. De viceminister-president van de Vlaamse regering en Vlaams minister van Wetenschapsbeleid, Hilde Crevits, voorziet bijkomende steun.
Na een succesvolle eerste ronde, organiseert Journalismfund.eu vzw een tweede ronde in het kader van het pilootproject Wetenschapsjournalistiek.
In februari van dit jaar werden er 12 aanvragen ingediend waarvan 7 projecten steun ontvingen voor een totaal bedrag van € 35.000. Ondertussen verschenen reeds twee publicaties: het boek Weg van water en een onderzoeksreeks over de impact van drugsafval op mens en milieu. Vijf andere onderzoeken verschijnen nog dit en volgend jaar.
Het belang van wetenschap en technologie voor onze samenleving is onmiskenbaar. Dit tonen de recente verslaggeving over Covid-19 aan. Maar ook de problematiek van de vaccinatie, de lozing van giftige stoffen door chemische bedrijven of ook andere prangende thema’s zoals klimaatopwarming of diabetes hebben nood aan meer uitleg. Inzicht in en begrip van deze thema’s vergt gedegen wetenschapsjournalistiek. Helaas vindt pseudowetenschap sneller de weg naar het brede publiek omdat het leuk is om lezen, omdat het clicks genereert en omdat algoritmes binnen sociale netwerken dit zes keer meer ‘pushen’ dan nieuws van professionele journalisten. Dit soort van niet gecheckte artikels ondermijnt de geloofwaardigheid van onze media en de burger is hiermee niet geholpen. Desinformatie en misinformatie kunnen zelfs een desastreuze impact hebben op de gezondheid van mens en milieu.
Vlaams minister van Wetenschapsbeleid Hilde Crevits:
“Steeds vaker krijgen we als samenleving te maken met complexe vraagstukken waarin wetenschap een cruciale rol kan spelen. Om een goed maatschappelijk en democratisch debat te hebben is het van groot belang dat journalisten in staat zijn om deze zaken grondig te doorgronden en deze complexe zaken bevattelijk te kunnen brengen naar het brede publiek. Daarom investeren we na het succesvolle proefproject in 2020 verder in de wetenschapsjournalistiek. Wetenschap tot in de huiskamer brengen is een hele uitdaging, met nieuwe beurzen willen we dat verder stimuleren. Een beter geïnformeerd publiek zal ook kritischer kunnen zijn tegenover ‘nepnieuws’.”
Geen traditie
Vlaanderen kent niet echt een traditie in wetenschapsjournalistiek. Er bestaat ook niet zoiets als een vereniging van wetenschapsjournalisten, wat in Nederland of Duitsland wel het geval is. Nochtans zet Vlaanderen heel fel in op wetenschappen en is wetenschapspopularisering een belangrijk element in het creëren van draagvlak bij een ruim publiek. Tenslotte gaan heel veel publieke middelen naar wetenschappelijk onderzoek. Hierover uitvoerig publiceren betrekt het publiek meer in de discussie en maakt dat burgers beter geïnformeerd zijn.
Specialisatie
Binnen de journalistiek neemt wetenschapsjournalistiek een aparte plaats in. Het vereist een specifieke benadering en methode. Een grondig journalistiek artikel over een wetenschappelijk item schrijf je niet in een-twee-drie. De journalist dient nauwgezet en kritisch te werk te gaan om de nuances die wetenschap voortbrengt te vatten en op een heldere manier te vertalen en voor een groot publiek bevattelijk te maken. Dit vergt extra expertise, praktische vaardigheden en tijd waarover dagelijkse verslaggevers minder beschikken. Vooral door journalisten de ruimte te geven om hierin ervaring op te doen, kunnen we wetenschapsjournalistiek stimuleren.
Daarom stelt Journalismfund.eu vzw werkbeurzen ter beschikking aan journalisten die zich geruime tijd op een wetenschappelijk onderwerp willen focussen. Dit zal journalisten motiveren om aan wetenschapsjournalistiek te doen. Journalismfund.eu vzw hoopt dat daardoor meer kwaliteitsvolle, diepgravende artikels over wetenschappen in de Nederlandstalige pers in België zullen verschijnen en niet in het minst zullen journalisten hun competenties verder kunnen ontwikkelen. Het resultaat zal zijn dat het het publiek over wetenschappelijke thema’s beter geïnformeerd zal zijn.
Journalismfund.eu is de ideale partner
Journalismfund.eu is een onafhankelijke buffer tussen financiële donors en de journalistiek. Het geven van financiële steun aan journalistiek is immers delicaat. Journalismfund.eu is een onafhankelijke organisatie opgezet door burgers, met als doel om een goed geïnformeerd debat mogelijk te maken als voorwaarde voor een gezonde democratie. Sinds 1998 heeft het al meer dan 1.100 journalistieke onderzoeken mogelijk gemaakt en meer dan 2.000 journalisten ondersteund in Europa, Afrika en Azië. In Vlaanderen is Journalismfund.eu vooral bekend door de projecten die het mogelijk maakt door het Fonds Pascal Decroos.
Journalismfund.eu fungeert steevast als firewall tussen de financiële donor (in dit geval de Vlaamse Overheid) enerzijds, en de journalisten anderzijds. De donor stelt enkel algemene doelstellingen voorop, maar is volledig uitgesloten van het toekenningsproces aan de individuele projecten. Dit pilootproject zit onder de vleugels van het Fonds Pascal Decroos werkbeursprogramma van Journalismfund.eu. Het programma werkt met een onafhankelijke en anonieme jury, om mogelijke beïnvloeding tegen te gaan en de vertrouwelijkheid van de onderzoeken te vrijwaren. De namen van de juryleden worden pas bekendgemaakt nadat hun (doorgaans vierjarig) mandaat is afgelopen.
Praktisch
- Deadline; vrijdag 5 november 2021 - 12 uur
- Meer info en aanvragen via het online platform: www.wetenschapsjournalistiek.be
- Contact: ides.debruyne [at] journalismfund.eu
