ANKARA - Een beeld dat 2021 ongetwijfeld zal markeren is dat van de tienduizenden wanhopige Afghanen die voor de gesloten poorten van de luchthaven in Kabul staan te drummen om weg te raken. De grenzen gingen potdicht maar toch slaagden honderdduizenden Afghanen erin om te vluchten. Een aantal van hen bereikte Turkije in de hoop er internationale bescherming te kunnen vragen. Een illusie, zo blijkt. Na de val van Kabul verzegelde ook Turkije, met de hulp van Europa, zijn grenzen en stopte het met Afghaanse asielaanvragers te registreren.

BRUSSEL - De klimaatverandering zorgt voor extremen in het weer, zoals frequentere hittegolven, langere periodes van droogte en intense regenval. Dat voelen onze landbouwers als geen ander. De gevolgen van de klimaatcrisis merken ze op hun velden, aan de opbrengsten die schommelen en de oogsten die mislukken.

BRUSSEL - Overbevolking, stakend personeel, bouwvallige infrastructuur... met de regelmaat van de klok komen onze gevangenissen in het nieuws op een manier die weinig aan de verbeelding overlaat. Minder bekend is dat in elke gevangenis een Commissie van Toezicht waakt over het wel en wee van de gedetineerden. Zo'n 450 vrijwilligers, waaronder artsen en juristen, brengen bezoeken aan de gevangenissen en rapporteren over de gang van zaken. Eind 2020 zijn bovendien Klachtencommissies opgericht: zij zijn erkend als administratieve rechtscolleges binnen de muren van de gevangenis. 

ANTWERPEN - In 2017 wordt Francis Njotea in allerijl opgenomen in het ziekenhuis. Hij ligt een week in coma. Wanneer hij ontwaakt, vertelt hij zijn zoon Raf verward een geheim. Dat hij geen 63 jaar oud is, zoals zijn kinderen en ex-vrouw heel hun leven dachten, maar 73. Later ontkent hij dat weer. Francis' naasten hebben geen idee of wat hij zei nu waar is of niet. De ontboezeming maakt duidelijk hoe weinig ze weten van zijn levensverhaal, een verhaal waar altijd al een waas van mysterie rond heeft gehangen.

BRUSSEL - Journalisten bij KNACK, LeVif en RTBF voeren met vereende krachten onderzoek naar het merkwaardige financiële beheer van de armoede-vzw Poverello. Er wordt gretig vastgoed aangekocht dat veelal leeg blijft staan. De organisatie blijkt steenrijk, maar gebruikt haar geld nauwelijks voor armenwerking.

ZWEDEN - Via het project Indigenous People Today onderzoeken we de effecten van klimaatverandering op inheemse volkeren, op hun levenswijzen en unieke culturen. Het gaat daarbij om inheemse volkeren op het noordelijk halfrond, levend in arctische dan wel hooggelegen gebieden.

EL ZONTE - El Salvador is het eerste land ter wereld dat Bitcoin als officiële munteenheid heeft aangenomen: “Eén ding is zeker: het is hier om te blijven.”

70 tot 90 procent van de patiënten met onverklaarbare klachten zijn vrouwen. Waarom krijgen vrouwelijke patiënten minder vaak een (juiste) diagnose? Wat is de impact hiervan op hun leven? Hoe kan dit in de toekomst anders en beter? In de podcast Geen kleine man nemen AudioCollectief SCHIK en journalist Sofie Peeters deze problematiek onder de loep.

Nadat er non-stop beelden van haar online werden verspreid, beroofde de 13-jarige Destiny zich van het leven. Het was voor haar de enige uitweg van alle oordelen en pijnlijke opmerkingen. Bij een fysieke moord is de moordenaar zichtbaar. Maar wie is de schuldige als iedereen online heeft deelgenomen aan de moord op jouw kind?

BRUSSEL - 1 op de 10 Belgen gebruikt zware pijnstillers als oxycodon, tramadol en fentanyl. Effectieve pijnmedicatie, maar met een hoog verslavingsrisico: ongeveer 8% van iedereen die in aanraking komt met opioïde pijnstillers, wordt ervan afhankelijk. Hoe langer je gebruikt, hoe groter het risico. Onderzoeksjournalisten Laura Dhaese en Marie Borremans focussen op het perspectief van de patiënt: hoe geraak je af van een pijnstillerverslaving en welke zorg kan je hierbij krijgen?

STEPANAKERT - Bijna 30 jaar na de onafhankelijkheidsverklaring van Nagorno-Karabach, laaien de sluimerende conflicten in de regio weer op. Nagorno-Karabach is een land dat officieel niet bestaat. Toch wordt er hard om gevochten. Journalisten Roel Nollet en Marijn Sillis reizen naar de Zuidelijke Kaukasus, een eeuwenoud kruispunt van culturen waar de niet-erkende staten op een boogscheut van elkaar liggen.

MELILLA - Aan de Marokkaanse noordkust ligt de Spaanse enclave Melilla, geografisch deel van Afrika, politiek van de Europese Unie. De grens tussen de continenten bestaat hier uit een driedubbel hek met talloze kuilen en bewakingsposten.

Genadeloos legt Neske Beks in Echo, vernoemd naar het gedicht ‘Echoes’ van Audre Lorde, de vinger op de zere plek. Niet alleen is de witte blik in onze samenleving nog steeds dominant, Zwarte vrouwen delven dubbel het onderspit: ze zijn niet wit en ze zijn geen man.

In 2010 verhuisde VRT-correspondent Sven Tuytens van Brussel naar Madrid. Aan de hand van zijn ervaringen probeert hij een stukje van Spanjes ziel bloot te leggen. 

WHY WE FIGHT? is een cinematografische film die het geweld om ons heen, maar ook in onszelf probeert te begrijpen, om zo beter met de wereld van vandaag om te kunnen gaan.

TURKIJE - Twee timide jongens gaan voor het eerst werken in een all-inclusive hotel. Hun inwijding in de absurde wereld van het westerse toerisme doet hen al snel de vraag stellen: welke dromen zijn het echt waard om na te jagen?

MOSUL - Een nieuwe bezetting, zo zien veel inwoners van Iraks tweede stad Mosul de macht die sjiitische milities hebben veroverd in de stad. Was de terreurgroep ISIS nog militair te verjagen, hoe ze ooit afkomen van milities die overal hun corrupte tentakels ingestoken hebben, weten ze niet.

BOEDAPEST - Daar staat ze dan, de kleindochter: in Boedapest, voor de deur van haar grootvader, die vijf dagen geleden plotseling is overleden. Geen van zijn drie dochters, die allemaal in Vlaanderen wonen, reist naar Hongarije af. Van het ene moment op het andere neemt de kleindochter, die van haar grootvader heeft gehouden, de honneurs waar.

ALBANIË - De voorbije dertig jaar evolueerde Albanïe in ijltempo van een extreme communistische dictatuur naar een ongebreidelde neoliberale democratie. Dat maakt het land tot een interessant laboratorium voor hedendaagse maatschappelijke ontwikkeling, zoals migratie, identiteitsconstructie of gender en de maatschappelijke rol van vrouwen.

Wat is de betrokkenheid van Belgische jihadisten bij de genocide die IS uitvoerde op de Jezidi-gemeenschap? Nu het Belgisch parlement de genocide heeft erkend, trokken Brenda Stoter Boscolo en Bruno Struys met die vraag naar Iraaks Koerdistan. Ze spraken met officiële bronnen, maar hielden vooral urenlange gesprekken met de Jezidi's zelf. 

Ook na de herdenking van 9/11 blijft één vraag onbeantwoord: hoe slaagde Osama bin Laden erin die moorddadige raid tegen het machtigste land ter wereld uit te voeren? Uitzonderlijke getuigenissen uit het hart van terreurbeweging Al Qaida geven een antwoord.

AMSTERDAM - Van zijn twaalfde tot zijn tweeëntwintigste bevindt Erwin Roebroeks zich in de greep van een dwangstoornis. Hij doucht acht uur per dag, drinkt zeepsop terwijl hij chirurgenkleding draagt, en snijdt zijn huid open om die vanbinnen schoon te kunnen maken. De medische wereld schrijft hem aanvankelijk af. Roebroeks zal nooit van zijn ernstige obsessief-compulsieve stoornissen (ocs) afkomen.

GENT - In het najaar van 2020, te midden van een stevige lockdown, sloegen tientallen Gentse organisaties de handen in elkaar om dak- en thuisloosheid en precaire huisvestingssituaties in kaart te brengen.

BUJUMBURA - Na zestig jaar biedt Ludo De Witte opening van zaken over een moord die Burundi op weg zette naar interne verdeeldheid, etnische spanningen en massamoorden.

BRUSSEL - De dertig gloriejaren na de Tweede Wereldoorlog, die manische periode van wederopbouw en economische boom, zijn bepalend geweest voor het België van vandaag. Het hele land ging op de schop. Nieuwe jobs, gewoontes en ideeën vervingen de oude. Aan het einde van die triomfantelijke decennia waren de Belgen rijker, vrijer en beter opgeleid dan ooit tevoren.

RONSE - Klinkt de kinderstem nog? Om te investeren in jeugd zit er al eventjes geen echte stok meer achter de deur. Dat zorgt voor een salvo aan noodkreten vanuit jeugdraden, jeugdbewegingen, en de niet-reguliere jeugdwerking. Robbe Vandegehuchte onderzoekt in Knack de lokale jeugdinfrastructuur via diverse cases in Ronse. 

ANTWERPEN - Meer dan veertig jaar oorlog in Afghanistan jaagt een groeiend aantal Afghanen op de vlucht. Ook in België neemt hun aantal toe. In Antwerpen vormen ze intussen de vijfde nationaliteitsgroep. 

BRUSSEL - In de ouderenzorg gaan slaap- en kalmeermiddelen, antidepressiva en antipsychotica vlotjes binnen. Geen nieuw fenomeen. Al in 2006 bracht een studie alarmerende cijfers aan het licht. Sindsdien blijft de pillenwinkel in de Vlaamse woonzorgcentra goed draaien. Is het voorschrijven van deze psychofarmaca aan ouderen gerechtvaardigd? Gebeurt dit om de juiste redenen, of enkel om hen rustig te houden?

BEIROET - In de reportage ‘De dromers van Beiroet’ worden jongvolwassenen geportretteerd samen met stille stadslandschappen die de huidige situatie van Beiroet in beeld brengen.

BRUSSEL - Vorige zomer dook er in het Brusselse plots een vuurspuwer op. Fotograaf Kristof Vadino raakte geïntrigeerd door de mysterieuze entertainer en begon de man te volgen.

BRUSSEL - In 2013 dook het VRT-reportagemagazine Panorama in de wereld van de zwarte stadsbendes. De leden vertelden openlijk over het leven en overleven op straat in Brussel. Nu, acht jaar later, blikken Débora Votquenne, Frank Kazadi en Bjorn Van Laere met drie toenmalige bendeleden terug op hun zware jeugdjaren. Zijn ze erin geslaagd om opnieuw het rechte pad te kiezen? Blijft het verleden hen achtervolgen? 

MEXICO - La Civil vertelt het verhaal van Cielo, een moeder die op zoek is naar haar dochter, ontvoerd door een crimineel kartel in Noord-Mexico. Omdat de autoriteiten geen steun bieden bij de zoektocht, neemt Cielo het heft in eigen handen.

BRUSSEL - Draai je kraan open en weer dicht. Het water dat je net zag was twee seconden van jou voordat het weer wegstroomde. Maar wat weet je over dat water? Waar komt het vandaan en waar gaat het naartoe? En hoe lang zal het nog uit de kraan blijven stromen?

De 'Arabische Lente' van 2011 had enorme gevolgen: dictators vielen, oorlogen volgden, de vluchtelingencrisis kwam én er was de globale impact van IS. In 2019 lijkt een vervolg van ‘2011’ te zijn ingezet. In Sudan, Algerije, Irak en Libanon woeden nieuwe revoltes, elders gaat de vorige strijd nog door. 

MATADI - Sinds de koloniale tijd is veel en tegelijk weinig veranderd in de Congolese provincie Kongo Central. Belgische ondernemingen in de Congolese agro-industrie spelen niet meer de rol die ze zich toeëigenden toen ze meer dan een eeuw geleden in de toenmalige kolonie begonnen te opereren.

SAMOS - De schrijnende omstandigheden in de hotspots van de Griekse eilanden Lesbos, Samos en Chios hebben een geestelijke gezondheidscrisis veroorzaakt. Depressie, posttraumatische stressstoornis (PTSS) en zelfbeschadiging zijn de meest voorkomende psychische problemen die worden gemeld door NGO's in het veld.

BRUSSEL - Zelden worden de kosten en de schade voor het milieu vermeld wanneer we het hebben over de productie van drugs. België is, samen met Nederland, de belangrijkste producent van synthetische drugs in Europa, en het chemisch afval dat als nevenproduct van de productie hier ontstaat, blijft bestaan. 

ANTWERPEN - Antwerpen wordt ondermijnd. De haven van Antwerpen is de grootste cocaïne-importhaven van Europa. De drugstrafiek zorgt voor onzichtbare criminaliteit die het leven in de stad aantast.

GENT - De eigen buurt al wandelend verkennen en leren kennen, tijdens de coronacrisis was het voor velen een zeldzame uitlaatklep. Ook tekenaar Jeroen Janssen en schrijver Arezoo Moradi gingen en gaan op in Ledeberg, hun Gentse autostradelandje. Hij tekent en zij schrijft de verhalen op van een buurt omzoomd door snelwegen en spoorlijnen.