2005-12-22
Toespraak van de Vlaams minister van Media Geert Bourgeois op de persconferentie van het Fonds Pascal Decroos te Gent op 22 december 2005.
Geachte heer directeur, geachte leden van de Raad van Bestuur, beste medewerkers en vrienden van het Fonds Pascal Decroos,
 
“Er is nog nooit zo’n kwalitatieve journalistiek gemaakt als de laatste jaren”, las ik eergisteren op de eerste bladzijde van het gratis krantje Metro. De woorden zijn van prof. Leen D’Haenens van de KULeuven. Ik ben blij daartoe mijn steentje te kunnen bijdragen met de diverse vormen van steun aan de geschreven pers, onder meer aan de Vlaamse Vereniging van Beroepsjournalisten en de Raad voor Journalistiek en via het project “Kranten in de Klas”. Ik wil ook de samenwerking met het Internationaal Perscentrum Vlaanderen in de toekomst verder zetten.
 
Er is ongetwijfeld veel journalistiek talent aanwezig in Vlaanderen. Ik twijfel ook niet aan de belangstelling van het publiek. Toch wordt er in Vlaanderen helaas relatief weinig aan “tegels lichten en vertellen wat er zich in het verborgene afspeelt”, kortom aan onderzoeksjournalistiek, gedaan. Maar een samenleving die onvoldoende in de diepte geïnformeerd wordt, loopt gevaar.
Een belangrijke struikelblok voor veel van dergelijke projecten is vaak de financiering ervan, zowel in de geschreven als in de audiovisuele pers. De Vlaamse mediamarkt is inderdaad klein waardoor de productiekosten hoog liggen en de redacties zich genoodzaakt zien om zware en continue besparingen door te voeren.
Gelukkig is er sinds de oprichting van het Fonds Pascal Decroos in 1998 ook in Vlaanderen ruimte voor kritische en diepgravende kwaliteits- en onderzoeksjournalistiek, en krijgen jonge mensen de mogelijkheid om hun journalistieke talenten in de praktijk te ontplooien.
 
Zoals u weet ligt een pluriforme, onafhankelijke en performante journalistiek mij nauw aan het hart als verdediger van rechten en vrijheden, als auteur van de wet ter bescherming van het brongeheim. Het Fonds Pascal Decroos draagt daar in Vlaanderen zeker toe bij. Vandaar ook dat de jaarlijkse subsidie van de Vlaamse Gemeenschap aan het Fonds voor een totaal bedrag van € 186.000 naar mijn mening goed besteed is.
 
Het Fonds mag trots zijn op de resultaten die het de afgelopen zes jaar kan voorleggen. Het gemiddelde aantal werkbeurzen ging in stijgende lijn. Het verdient alle lof dat deze werkbeurzen worden toegekend aan bijzondere journalistieke projecten die hoge kosten meebrengen, of die erg tijdrovend en daarom niet (onmiddellijk) rendabel zijn.
De vruchten van deze werkbeurzen zijn daarom echter niet minder interessant. Zij leverden het voorbije jaar beklijvende boeken op zoals “Als sluiers vallen” van Nadia Dala, en “Vernederd, verkracht, verborgen: huisslaven in België” van Inge Ghijs. Ook artikelenreeksen waarin een onderwerp verregaand uitgediept wordt, hebben ongetwijfeld een belangrijke toegevoegde waarde voor de Vlaamse journalistiek. Ik denk bijvoorbeeld aan “De bende van Johnny” door Hilde Geens, 8 weken lang in Humo.
 
Ik verneem dat het Fonds Pascal Decroos plannen heeft voor bijkomende acties om de komende jaren de journalistiek in Vlaanderen nog meer te professionaliseren. Hoog op de agenda staat het lanceren van een website die journalisten beter moet informeren over de “WOB”, de wet (of in Vlaanderen: het decreet) betreffende de openbaarheid van bestuur. Het lijkt mij inderdaad onontbeerlijk dat journalisten op een centrale plaats informatie kunnen vinden over de procedures die zij moeten volgen als zij zich beroepen op de openbaarheidswetgeving. Indien ook alle actuele data, cijfers en statistieken van de (Vlaamse) overheid beschikbaar zijn, neemt de meerwaarde van een dergelijke website nog toe, en dit niet alleen voor journalisten.
 
Daarnaast hoor ik dat het Fonds Pascal Decroos een kenniscentrum voor researchjournalistiek wil uitbouwen, waarbij gebruik wordt gemaakt van “Computer Assisted Reporting” (CAR)-technieken. Dit centrum zou journalisten gespecialiseerde informatie kunnen bieden over onderzoekstechnieken die gebruik maken van informatietechnologie: zoeken via online bronnen, data-analyse, gegevens verwerken met professionele statistische programma’s of met geografische informatiesystemen. Ongetwijfeld zal dit initiatief de professionaliteit van de Vlaamse journalistiek vergroten.
 
Op basis van de positieve weerklank over de werkzaamheden van het Fonds, zowel vanuit de sector, als vanwege de administratie media, ben ik van mening dat een zekere verhoging van de subsidie voor het Fonds Pascal Decroos zeker verantwoord is. Ik heb mijn administratie opdracht gegeven na te gaan wat mogelijk is voor het komende jaar. Ik vertrouw erop dat deze bijkomende middelen in ieder geval goed besteed zullen worden. Proficiat alvast voor het geleverde werk. Laat ons samen blijven ijveren voor de kwaliteit van uw uit democratisch oogpunt allernoodzakelijkst beroep. Nog steeds, en hopelijk nog lang, een kwaliteit die men u benijdt.

Samen met u kijk ik nu met belangstelling uit naar de 2 juryleden van het Fonds die zo dadelijk uit de anonimiteit zullen treden.


Geert Bourgeois
Gent 22 december 2005

FPD op DOCVILLE

2024-03-06

LEUVEN - Op de 20e editie van DOCVILLE gaan er verschillende documentaires die tot stand kwamen met de steun van Fonds Pascal Decroos in (avant)-première. Het festival loopt van 20 tot en met 28 maart 2024 en vindt plaats in verschillende cinema's in Leuven.