2019-03-04

“Toen ik wakker werd in het ziekenhuis stonden er politiemensen rond mij. Ze zeiden dat ik mijn kind had vermoord.” Maria Teresa De Rivera is 34 wanneer ze een miskraam krijgt op het toilet. Door de strenge abortuswetten in haar land wordt ze veroordeeld tot 40 jaar cel. Ze verliest niet alleen een kind, maar ook haar vrijheid. Onder druk van onder andere de katholieke kerk heeft El Salvador een van de strengste abortuswetten ter wereld. 

Journalist Jan De Deken kent de culturele gevoeligheden in de regio. Hij werkte twee jaar als freelance Latijns-Amerikacorrespondent. Samen met zijn collega Roel Nollet gaat hij op zoek naar de impact van de abortuswet, en de link met het in El Salvador alomtegenwoordige bendegeweld. In de gevangenis zitten nog meerdere vrouwen een jarenlange celstraf uit. Evelyn is 19. Ze werd verkracht door een lid van een drugsbende, maar is bang om daarover te praten. De dader loopt nog steeds vrij rond.

“Elke tien minuten is een vrouw of kind in El Salvador het slachtoffer van seksueel geweld,” vertelt Maria. Ze krijgt nu asiel in Zweden. “Als je ’s morgens de deur uitgaat, weet je niet of je ’s avonds wel zal terugkeren.” De moordcijfers in El Salvador breken alle records. Terwijl vrouwen worden opgesloten voor een miskraam, vechten bendes op straat hun oorlog uit.

“Er bestaan statistieken van meisjes die zelfmoord plegen, maar in die statistieken staat niet dat ze dat deden omdat ze zwanger waren", vertelt 'Lucie'. Ze onderging zelf in het geheim een abortus en helpt andere vrouwen aan pillen die een abortus veroorzaken. Sensibilisering over voorbehoedsmiddelen is er nauwelijks in het land. Wanneer meisjes ongewenst zwanger geraken, wenden ze zich vaak tot erg gevaarlijke abortusmethodes.

“Vrouwen zijn wisselgeld,” zoekt Vanda Pignato de achterliggende oorzaken in de sterk patriarchale samenleving. De voormalige presidentsvrouw en huidig minister van Sociale Inclusie richtte Ciudad Mujer op om vrouwen met problemen te helpen. “We moeten de mentaliteit aanpassen en justitie hervormen, want zolang er geen gelijkheid is, zal er niets veranderen.”

Op de foto: ‘Zien, horen en zwijgen’, leest de graffiti. Barrio 18 maakt duidelijk dat deze wijk aan de bende toebehoort.

Roel Nollet

Roel Nollet is een Belgisch onafhankelijke journalist en documentairemaker.

Jan De Deken

Jan De Deken (°1985) is freelancejournalist en -fotograaf. Sinds 2010 schreef hij reportages in meer dan dertig landen.
€ 9.000 toegekend op 19/09/2017
ID
FPD/2017/1404

TV