Gesteunde projecten

BRUSSEL - In heel Europa groeit de wolvenpopulatie, maar ook de weerstand. Tussen de cijfers, de politiek en het publieke debat dreigt de wetenschap onder te sneeuwen. Een nauwkeurige monitoring van de dieren is cruciaal: niet alleen om ze te tellen, maar ook om te begrijpen hoe bescherming werkt.

BENZDORP/PARAMARIBO - Diep in het Amazonewoud, aan de oevers van de Lawa-rivier tussen Suriname en Frans-Guyana, wonen de Wayana. Het vredige bestaan van deze inheemse bevolking werd abrupt verstoord in 1885, toen er goud werd ontdekt in de regio. Sindsdien laat de aanwezigheid van buitenstaanders diepe sporen na in hun samenleving.

LONGYEARBYEN - Spitsbergen, ooit een afgelegen bestemming voor onderzoekers en mijnwerkers, wordt steeds vaker bezocht door toeristen. Klimaatverandering, verbeterde toegankelijkheid en ‘last chance’-toerisme zorgen voor een snelle stijging van de bezoekersaantallen. Dat zet het kwetsbare ecosysteem onder druk en roept vragen op over de balans tussen economische ontwikkeling en natuurbehoud.

POPPEL - Nederlandse tractors steken dag en nacht via kleine zandweggetjes de grens over, om in België goedkoper te tanken. Sinds Nederland in 2013 het belastingvoordeel voor rode diesel afschafte, bloeit een grenshandel die nauwelijks gecontroleerd wordt.

OUDSBERGEN / YELLOWSTONE - Na een eeuw afwezigheid sluipt de wolf opnieuw door onze landschappen. In bossen en weilanden wordt zijn terugkeer toegejuicht, op boerderijen en in parlementen groeit de weerstand.

BRUSSEL - Wat is het meest duurzaam: een wollen trui of een pull van polyester? De Europese Unie stelt een universele berekening voor om te weten te komen. Het antwoord zal je misschien verrassen: hoewel polyester een kunststof is, gemaakt van fossiele brandstoffen, is het niet de plastic vezel maar de natuurlijke vezel die slechter blijkt voor het milieu.

ANTWERPEN / RIEME - Hoeveel schadelijke stoffen uit de schouwen van Vlaamse fabrieken komen, weet niemand. Maar de uitstoot van de beperkte groep ‘Zeer Zorgwekkende Stoffen’ die Vlaamse bedrijven wel rapporteren, ligt bijna dubbel zo hoog als in Nederland. 

CAMBRIDGE / LOUVAIN-LA-NEUVE - Hoe gebruiken we het beschikbare land in onze eigen regio, en welke impact heeft dat elders? Die vraag is van cruciaal belang voor onze voedselvoorziening, armoedebestrijding, natuurbehoud en de strijd tegen klimaatverandering. Maar helaas bestaan er veel misverstanden over landgebruik.

BOGOTA / PANAMA CITY / SAN JOSE - Terwijl Europese leiders met de voeten slepen, werken enkele Latijns-Amerikaanse landen ondanks de talrijke obstakels en een gebrek aan budget elke dag aan het herstel van hun eigen natuur. Tim Vernimmen bezocht drie landen in de regio om van hen te leren hoe het beter kan.

BRUSSEL - De landbouw in Vlaanderen heeft het moeilijk. Geklemd tussen uitdijende steden en alsmaar groter wordende natuurgebieden proberen boeren voedsel te produceren voor een groeiende (wereld)bevolking.

BRUSSEL - In bron- en mineraalwater uit de Ardennen, de Hoge Venen en Oost-Vlaanderen zitten sporen van ultrakorte PFAS. Analyses die Apache liet uitvoeren tonen dat TFA tot diep in de natuurlijke wateraders is doorgesijpeld.

LAGOS - Hoge zwavelgehaltes in geïmporteerde diesel en benzine zorgen al jaren voor zware luchtvervuiling in de stad. Deze journalistieke strip volgt het dataspoor van de olie, van West-Afrika tot in Europese haventerminals.

ANTWERPEN - In het Antwerpse Lillo bouwt chemiereus Ineos met man en macht aan zijn nieuwe ethaankraker: Project One. Van Amerikaanse schalievelden tot plasticafval in Europese verbrandingsovens: over de hele keten zal deze onderneming tien keer zoveel CO2 de lucht in blazen als de uitstoot die Ineos voor de kraker zelf naar voren schuift. 

KINSHASA - Aansluitend op het eerste luik van een dossier over waarom en hoe de wouden van Congo de eerste long van de wereld zijn geworden, onderzoekt John Vandaele of het land effectief het ‘oplossingsland’ kan zijn dat het claimt te willen zijn.

SVALBARD - De Laatste Wildernis neemt je mee naar twee van de meest extreme en moeilijk toegankelijke plekken op aarde: de polen en de diepzee.

IJMUIDEN - Nadat de pulsvisserij werd verboden door het Europees Parlement, zijn veel Nederlandse vissers overgestapt op het flyshooten. Flyshooters vissen echter hoofdzakelijk op soorten waarvan te weinig data voorhanden is om de bestanden goed te managen. Er gelden geen quota voor en dat is een recept voor overbevissing.

ANTWERPEN - Tussen de kapelstraat, de treinsporen en twee stroken industriële bedrijvigheid, ligt een wijk die al meer dan honderd jaar rust, gezelligheid en burenvriendschap huisvest. In de achtergrond kringelt de rook van Umicore.

BRUSSEL - Zo'n 60 jaar geleden werd de taalgrens in België bij wet vastgelegd. Hoewel deze grens al  eeuwen onze gebieden doorkruist, werd ze vooral in de 20e eeuw het voorwerp van conflict.

CHURCHILL/DULUTH/NUUK - Sommige plaatsen in de wereld blijken door hun strategische ligging onverwachte toevluchtsoorden te zijn in het licht van de niet aflatende aanvallen van klimaatverandering.

BARAY - Miljardairs, luxe touroperators en vliegtuigmaatschappijen legitimeren hun CO₂-uitstoot met koolstofkredieten van de Hadzabe, een groep jagers-verzamelaars in Tanzania die zelf nauwelijks CO₂ uitstoten.

ALMERÍA - In het zuiden van Spanje, ligt Almería, een enorme provincie bedekt door wit plastic. In 50 jaar tijd slaagde deze regio erin uit te groeien van een dorre woestijn tot de grootste moestuin van Europa. Maar onder al dat plastic gebeuren vreemde dingen...

ENONTEKIO - De noordpoolregio warmt niet twee keer zo snel op als het globale gemiddelde, zoals eerder gedacht, maar wel vier keer. Dat heeft een verregaande impact op mens en dier.

ÚSTI NAD LABEM / LANDAU - De 'lithiumkoorts' heeft het landschap onder andere in Bolivia, Chili en Argentinië verwoest. Europa probeert haar eigen lithiumafzettingen op een milieuvriendelijke manier te ontginnen: met behulp van geothermie. Duitsland experimenteert er al mee in het Boven-Rijndal. 

IEPER - Jaarlijks gaat erosie op Vlaamse akkers met 2 miljoen ton vruchtbare grond aan de haal. Het is een traag, vaak onzichtbaar proces dat zich vooral in Midden-België voltrekt, maar voor onze bodems geldt: weg is weg. Op sommige plaatsen ploegen landbouwers al zand naar boven. Bodemerosie bedreigt niet alleen onze voedselproductie. Ze veroorzaakt watervervuiling, hogere baggerkosten en modderstromen in Vlaamse dorpen. Is er genoeg sense of urgency?

ANTWERPEN - Er zijn vele vergeten wereldrampen, maar ooit is het opnieuw prijs. Zijn we er klaar voor als de alarmniveaus weer naar code rood schieten?

GRENSLAND - In 1930 kon je als reiziger op zeven spoorlijnen rechtstreeks tussen Vlaanderen en Nederland treinen. Vandaag zijn dat er nog maar twee. Sjereno Cörvers en Basil Claeys bespreken de oorzaken van het verval van het regionaal-internationaal treinverkeer.

KALMTHOUT - Met de komst van de lente ontwaakt ook het seizoen van natuurbranden. België werd dertien jaar geleden geconfronteerd met oncontroleerbare branden die zo’n 2.000 hectare aan heide en veengebied in de as legden. Hoewel de federale overheid zich toen voornam om België brandveiliger te maken, zijn het vooral lokale besturen en bottom-up initiatieven die ons voor het toenemende gevaar moeten behoeden.

DAMASCUS - Het Tweestromenland, een eeuwenoude bakermat van beschaving, wordt gevormd door de rivieren Eufraat en Tigris. Maar als gevolg van droogte en de bouw van Turkse dammen, dreigen de rivieren op te drogen.

SUCRE - Aan de rook kan je niet ontsnappen als je in het droogseizoen door Bolivia rijdt. Links en rechts verbranden mensen hun vuilnis en hun velden. Vuur wordt hier dan ook al eeuwenlang als landbouwtechniek toegepast - en dat loopt steeds vaker uit de hand. 

COLOMBO - Een wetenschapster uit Sri Lanka, tevens jonge moeder, probeert de patronen van migrerende koraallarven in kaart te brengen om zo de toekomst van de koraalriffen en van haar volk te beschermen.